Spring naar inhoud

De outsider is een geliefd type in de film. Hij of zij leent zich goed om karakters en situaties in zijn of haar omgeving scherper te kunnen tekenen, verbeelden.  Een toeschouwer kan zich verplaatsen in de outsider. Omdat ie zelf als kijker een outsider is?  Hollywood kent een outsider-traditie van de lonely cowboy.  De held ís meestal een outsider.  Hoe een personage een outsider wordt, laat Thomas Vinterberg zien in zijn nieuwe film Jagten. Hoe de gemoedelijke sfeer in een dorp omslaat in grimmigheid.

De hoofdpersoon Lucas (Mads Mikkelsen) is zo'n vriendelijke,  zachtaardige onderwijzer, dat niet voor te stellen is dat hij een jachtgeweer hanteert.  En evenmin dat de lieve kleuter Klara (Annika Wedderkopp) seksuele verzinsels bedenkt over Lucas. Toch moet je toezien hoe deze sympathieke,  eenzame held door het gros van de dorpsbewoners veroordeeld wordt tot een martelaar.  Van dit onrecht kan je een rotgevoel krijgen. Je voelt de moraal aankomen. Het zal regisseur Vinterbergs intentie zijn de toeschouwer een spiegel voor te houden van deze maatschappij met z'n massale hysterie hypes waarin rücksichtslos een outsider kan worden gecreëerd.

Tijdens het kijken in filmtheater Rialto zat een toeschouwer achter mij zich sterk in de hoofdpersoon Lucas in te leven.  Misschien was hij zich er niet van bewust dat hij hardop de Lucas’  omringende karakters met hun goede of kwade bedoelingen terecht zat te wijzen. Deze veroordelende reacties vond ik eerst nog grappig  (alsof je een kind spontaan op een Jan Klaassen poppenkast hoort reageren) maar op den duur irritant: dit leek geen film meer, maar echt...

trailer: http://vimeo.com/44313303

In de film Vivan los Antipodos is steeds een stukje van de tegenovergestelde zijden van de aardbol te zien. Het begint in Patagonië in een leeg, glooiend landschap. Er is water, land, huis en een vlotbrug. Twee tol wachters en een hond bewaken de brug.  De dagelijkse tol innen is een onzekere factor voor de tol- wachters. Vaak is er uitstel van betaling door de enkele passanten die teveel haast hebben vanwege een op hand zijnde baby of zonder centen op zak. De camera wacht ze op. Op het moment dat een auto nadert, wordt de camera opgetild, kantelt en draait mee. De blik is gericht van de lucht naar de aarde. Alsof je als als vliegende vogel naar een stukje land en water op de bolle aarde kijkt.

Een oud vehikel blijft op de brug steken en is niet meer vooruit te branden. Duwen en trekken mag niet baten. De tol bewakers blijven er laconiek onder. Ze scheppen water en modder weg. In de schemering maken ze een praatje over de tonen van insecten die voorspellingen afgeven over het weerbericht. En over dat de passanten die onderweg altijd méér zullen zien dan zij.

De daarop volgende beelden van zingende vrouwen bij het Baikalmeer, zwervende olifanten in Botwana tot en met een gulzige lavastroom op Hawaï, zijn even tijdloos als de tolwachters op de brug. Het mooiste is dat Victor Kossakovsky het leven op aarde in letterlijke en symbolische zin treft. Niet het maakbare leven, maar leven zoals het is, was en zal zijn...

trailer: http://vimeo.com/28232126